زنجیره ارزش
زنجیره ارزش مفهومی در مدیریت کسب و کار است که فرآیند گام به گام تبدیل یک ایده به محصول یا خدمات نهایی را ترسیم می کند و در نهایت ارزش را به مشتری نهایی می رساند.
مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و عملیات است که یک شرکت در یک صنعت خاص انجام می‌دهد تا به خلق ارزش منجر شود. این زنجیره کامل از دریافت مواد اولیه تا تحویل محصول یا خدمت به بازار را در بر میگیرد. به عبارت دیگر، زنجیره ارزش توصیف‌کننده‌ای جامع از فرآیندها و فعالیت‌ها است که در تولید یک محصول یا ارائه یک خدمت ارزشمند به مشتری نهایی دخالت دارند.
هر فعالیت و مرحله از تأمین مواد اولیه تا تولید، توزیع، بازاریابی، فروش، پشتیبانی و خدمات پس از فروش، به افزودن ارزش به محصول کمک می‌کند. این مفهوم به‌طور کلی تمام جنبه‌های تولید و ارائه محصول را در نظر میگیرد و نقش‌های مختلف در زنجیره را به هم پیوند می‌دهد.
تعریف و هدف
– یک زنجیره ارزش شامل تمام فعالیت هایی است که یک شرکت انجام می دهد، از طراحی اولیه یک محصول یا خدمات تا تحویل آن در آستان مشتری.
– هر مرحله از ارزش افزوده را مشخص می کند، از جمله منبع یابی، تولید و بازاریابی.
– هدف اصلی تجزیه و تحلیل ارزش افزایش کارایی تولید است که به شرکت اجازه می دهد حداکثر ارزش را ارائه دهد و در عین حال هزینه ها را به حداقل برساند.
اجزای یک value chain
- فعالیت های اولیه
مراحل اصلی که مستقیماً با ایجاد ارزش مرتبط هستند عبارت اند از:
لجستیک ورودی: دریافت، انبارداری و مدیریت موجودی.
عملیات: تولید واقعی یا ارائه خدمات.
لجستیک خروجی : توزیع و حمل و نقل.
بازاریابی و فروش: تبلیغ و فروش محصول.
خدمات: پشتیبانی پس از فروش مشتری.
بهینه سازی این فعالیت ها به مزیت رقابتی کمک می کند.
- فعالیت های پشتیبانی
این فعالیت ها به طور غیر مستقیم از اولیه ها حمایت می کنند. مثالها عبارتند از:
تهیه : تامین مواد اولیه.
توسعه فناوری: تحقیق، توسعه و نوآوری.
منابع انسانی: استخدام، آموزش و مدیریت کارکنان.
زیرساخت: امکانات، سیستم های فناوری اطلاعات و مدیریت.
- فعالیت های پس زمینه
اشنایی با نظریه مایل پورتر:
مایکل پورتر، به عنوان یک دانشمند آمریکایی معروف به نظریات خود در زمینه‌های اقتصاد، استراتژی کسب‌وکار و علل اجتماعی شناخته می‌شود. او در دانشکده مدیریت هاروارد به عنوان استاد دانشگاه بیشاپ ویلیام لارنس فعالیت می‌کند و یکی از بنیان‌گذاران شرکت مشاوره گروه مانیتور (که در حال حاضر جزء شرکت دلویت است) و FSG، یک مشاوره تأثیر اجتماعی است. او به عنوان نویسنده مدل تحلیل پنج نیروی رقابتی پورتر شناخته می‌شود که در توسعه استراتژی کسب‌وکار نقش مهمی دارد. او به طور کلی به عنوان پدر زمینه استراتژی مدرن شناخته می‌شود.
علاوه بر این، پورتر به عنوان یکی از تفکرکنندگان برجسته در مدیریت و رقابت‌پذیری در سطح جهان شناخته می‌شود. کارهای او توسط دولت‌ها، سازمان‌های غیردولتی و دانشگاه‌ها تشویق شده‌اند. او به عنوان مشاور در بسیاری از دولت‌ها و شرکت‌ها در زمینه بهبود رقابت‌پذیری و ترویج رشد اقتصادی نیز فعالیت داشته است.
یکی از نظریات مهم پورتر، مدل زنجیره ارزش است که به تجزیه‌وتحلیل یک شرکت به فعالیت‌های مهم استراتژیک آن برای تمرکز بر منابع ایجاد کننده مزیت رقابتی می‌پردازد. همچنین، او به توسعه مفهوم ارزش مشترک پرداخته است که ارتباط بین موفقیت شرکت‌ها و پیشرفت اجتماعی را بازسازی می‌کند.
مایکل ای پورتر، استاد دانشکده بازرگانی هاروارد، مفهوم زنجیره ارزش را در کتاب خود با عنوان «مزیت رقابتی: ایجاد و پایداری عملکرد برتر» معرفی کرد.
پورتر بر حداکثر کردن ارزش در نقاط خاص در فرآیندهای یک شرکت تأکید کرد.
-
برنامه ریزی
شرکت ها به طور مداوم ارزشی را که ایجاد می کنند برای حفظ مزیت رقابتی ارزیابی می کنند.
تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش به شناسایی ناکارآمدی ها و اجرای استراتژی هایی برای بهره وری و سودآوری بهینه کمک می کند.
فراتر از مکانیک های تولید بدون درز، حفظ اطمینان و وفاداری مشتری بسیار مهم است.
زنجیره ارزش مشتری
زنجیره ارزش مشتری یک مدل است که بر روی مراحلی تمرکز دارد که یک شرکت برای ارائه ارزش به مشتریان خود انجام می‌دهد و باعث افزایش رضایت و وفاداری مشتریان می‌شود. این مدل شامل همه چیز از طراحی محصول تا پشتیبانی پس از فروش می‌شود. درک این زنجیره می‌تواند تعاملات شما با مشتریان را تغییر دهد.
مفهوم (customer value chain) شامل نیازهای مشتری، نحوه استفاده مشتریان از محصول و راه‌هایی است که می‌توانید استفاده از محصول را برای آن‌ها آسان‌تر کنید. به طور مختصر، ارزش مشتری نگاه جامعی به اینکه چگونه محصول شما ارزشی در زندگی مشتریان ایجاد می‌کند، ارائه می‌دهد.
تفاوت اصلی بین ارزش و زنجیره تأمین این است که زنجیره تأمین بر روی تولید/توسعه محصول و سپس تحویل آن به کاربر نهایی تمرکز دارد، در حالی که زنجیره ارزش به دنبال افزایش مداوم ارزش یک محصول در طول مسیر زنجیره تأمین است.
تجزیه‌وتحلیل ارزش برای شرکت‌های نوپا که داده‌های اولیه زیادی برای کار دارند، بسیار مهم است. این تجزیه‌وتحلیل به شما کمک می‌کند تا نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنید و استراتژی‌های مناسب را برای بهبود عملکرد و افزایش ارزش ارائه شده به مشتریان انتخاب کنید.