تامین مالی چیست؟

تامین مالی

تامین مالی به فرآیند جمع‌آوری و مدیریت منابع مالی برای پشتیبانی از فعالیت‌های یک سازمان، پروژه، یا فرد اشاره دارد. این فرآیند شامل تعیین نیازهای مالی، جذب منابع مالی، مدیریت و استفاده بهینه از آنها، و در نهایت ارزیابی عملکرد مالی می‌شود.

تامین مالی می‌تواند از منابع مختلفی مانند اعتبار بانکی، سرمایه گذاری، صندوق‌های سرمایه گذاری، و یا جذب سرمایه‌گذاران خصوصی صورت بگیرد. اهداف تامین مالی شامل پرداخت هزینه‌های عملیاتی، سرمایه‌گذاری در توسعه، پرداخت حقوق و دستمزد، و سایر فعالیت‌های مالی مربوط به سازمان یا پروژه می‌شود.

هدف اصلی تامین مالی اطمینان از دسترسی به منابع مالی کافی و موثر برای انجام فعالیت‌ها و رسیدن به اهداف موردنظر است. به عبارت دیگر، تامین مالی نقش اساسی در ایجاد پایداری مالی و رشد سازمان‌ها و پروژه‌ها دارد.

روش های تامین مالی در ایران

روش‌های مختلفی برای تامین مالی وجود دارد که کسب‌وکارها می‌توانند بر اساس نیازها و شرایط خود از آن‌ها استفاده کنند. در اینجا به برخی از رایج‌ترین روش‌های تامین مالی اشاره می‌کنم:

  1. تامین مالی از طریق سهام:تامین مالی از طریق سهام یکی از روش‌های مهم جذب منابع مالی برای سازمان‌ها و شرکت‌ها است. در این روش، سازمان سهامی عمومی یا خصوصی، بخشی از سرمایه خود را به صورت سهام به عنوان واحد‌های تقسیم‌پذیر به فروش می‌رساند. سرمایه‌گذاران که ممکن است شامل افراد حقیقی، سرمایه‌گذاران حقوقی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، یا سایر شرکت‌ها باشند، این سهام را خریداری می‌کنند. در ازای سرمایه‌گذاری در سهام، سرمایه‌گذاران به عنوان صاحبان سهام حقوق و مزایایی مانند حق رأی در تصمیم‌گیری‌های مهم شرکت، دریافت سود و سهمیه از سودهای تولید شده، و احتمالاً ارزش‌افزوده در صورت فروش سهام در آینده را کسب می‌کنند.تامین مالی از طریق سهام می‌تواند برای شرکت‌ها و سازمان‌ها مزایایی داشته باشد، از جمله:
    1. جذب منابع مالی: فروش سهام به عنوان یک راه حل برای جذب سرمایه و تأمین مالی برای توسعه فعالیت‌ها و پروژه‌ها عمل می‌کند.
    2. انعطاف‌پذیری مالی: در مقایسه با برخی روش‌های دیگر تامین مالی مانند اعتبار بانکی، سهامداران در پرداخت سود و بازگشت سرمایه از سودهای تولید شده انعطاف بیشتری دارند.
    3. بهبود اعتماد عمومی: وجود سهام عمومی می‌تواند به افزایش اعتماد عمومی به سازمان و جذب افرادی که احتمالاً به عنوان مشتری، کارمند یا همکار می‌آیند، کمک کند.
    4. افزایش شناخت: طی فرایند عرضه عمومی سهام، شناخت بیشتری از برند و فعالیت‌های سازمان به دست مردم و مشتریان نفوذ می‌یابد.به همین ترتیب، استفاده از تامین مالی از طریق سهام یک راهکار مهم برای رشد و توسعه سازمان‌هاست. اما این روش نیازمند رعایت قوانین و مقررات بازار سرمایه و انتخاب استراتژی‌های مناسب برای جذب و حفظ سهامداران است.
  2. تامین مالی از طریق بدهی:

    تامین مالی از طریق بدهی به معنای استفاده از منابع مالی که از طریق اعطای وام یا انتشار اوراق قرضه بدست می‌آید، است. این نوع تامین مالی به شرکت‌ها و سازمان‌ها این امکان را می‌دهد که بدون فروش سهام یا استفاده از سرمایه خود، به منابع مالی نیازمند برای پرداخت هزینه‌ها، سرمایه‌گذاری در توسعه، یا انجام فعالیت‌های دیگر دست یابند.استفاده از بدهی به عنوان روشی برای تامین مالی دارای مزایا و معایبی است. مزایا شامل:

    1. افزایش توانایی پرداخت: استفاده از بدهی می‌تواند به شرکت‌ها کمک کند تا از منابع مالی بیشتری برای پرداخت هزینه‌ها و انجام فعالیت‌های خود برخوردار شوند.
    2. حفظ کنترل: در مقایسه با فروش سهام، استفاده از بدهی به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که کنترل بیشتری را بر روی سازمان خود حفظ کنند، زیرا بدهی معمولاً به اندازه‌ای از کنترل از دست رفتنی نیست که فروش سهام ممکن است باعث شود.
    3. بهره‌پرداخت کاهش مالیات: در بسیاری از موارد، بهره‌پرداخت‌های مربوط به بدهی قابل اعمال به عنوان هزینه‌های کسب و کار، می‌تواند منجر به کاهش مالیات شود.

    اما همچنین بدهی دارای معایبی نیز است که شامل موارد زیر می‌شود:

    1. افزایش ریسک مالی: استفاده از بدهی می‌تواند منجر به افزایش ریسک مالی شود، زیرا بدهی معمولاً به همراه پرداخت بهره و بازپرداخت اصل بدهی مرتبط است.
    2. محدودیت‌های مالی: بدهی می‌تواند منجر به محدودیت‌های مالی شود، زیرا باید به طور منظم به اقساط بدهی پرداخت شود که ممکن است برای شرکت‌ها به یک فشار مالی منجر شود.
    3. مخاطرات افزایش نرخ بهره: افزایش نرخ بهره می‌تواند هزینه‌های مالی شرکت‌ها را افزایش دهد و تأثیر منفی بر روی سودآوری آنها بگذارد.

    روش های تامین مالی

  3. اوراق بهادار:

    تامین مالی از طریق اوراق بهادار(بورس)به معنای استفاده از انواع مختلف اوراق قرضه و اوراق بازار پولی برای جذب منابع مالی است. این اوراق به صورت عمومی از طریق بازارهای مالی عرضه می‌شوند و توسط سرمایه‌گذاران خریداری می‌شوند. اوراق بهادار شامل انواعی مانند اوراق قرضه دولتی (بوند)، اوراق مشارکت (سهامی)، اوراق تسهیلات (اسناد تسهیلات)، اوراق تبدیلی (اسناد اسکندر) و سایر ابزارهای مالی مانند اوراق تامین مالی اجاره و مشارکت‌های تسهیلاتی می‌باشد.استفاده از اوراق بهادار به عنوان روش تامین مالی می‌تواند برای سازمان‌ها و شرکت‌ها مزایایی داشته باشد، از جمله:

    1. جذب منابع مالی بزرگ: انتشار اوراق بهادار به شرکت‌ها امکان جذب منابع مالی بزرگ را از بازارهای سرمایه فراهم می‌کند که می‌تواند به توسعه فعالیت‌ها و پروژه‌ها کمک کند.

    2. محدودیت کمتری بر روی کنترل: در مقایسه با فروش سهام، استفاده از اوراق بهادار ممکن است به شرکت‌ها این امکان را بدهد که کنترل بیشتری را بر روی سازمان خود حفظ کنند، زیرا در مقایسه با فروش سهام، انتشار اوراق بهادار ممکن است به همراه افزایش کنترل مالی منجر شود.

    3. انعطاف‌پذیری بیشتر: اوراق بهادار معمولاً دارای شرایط و شرایطی هستند که می‌توانند با نیازهای خاص شرکت تطابق یابند، این می‌تواند انعطاف‌پذیری بیشتری را به شرکت‌ها بدهد.

    اما همچنین استفاده از اوراق بهادار دارای معایبی نیز است، از جمله:

    1. هزینه‌های مالی: استفاده از اوراق بهادار معمولاً با هزینه‌های مالی همراه است، از جمله بهره و سودی که باید به سرمایه‌گذاران پرداخت شود.
    2. محدودیت‌های شرطی: شرایطی که به اوراق بهادار متصل است ممکن است محدودیت‌هایی را برای شرکت‌ها ایجاد کند.
    3. ریسک مالی: استفاده از اوراق بهادار ممکن است به شرکت‌ها مواجه با ریسک‌های مالی اضافی کند، به ویژه اگر درآمد شرکت کافی برای پرداخت اقساط و هزینه‌های مرتبط با اوراق بهادار نباشد.

  4. ابزارهای مالی ترکیبی:

    ابزارهای مالی ترکیبی برای تامین مالی می‌توانند شامل ترکیبی از انواع مختلف ابزارهای مالی باشند که با ترکیب آنها، از مزایا و معایب هر یک بهره‌مند شوند و نیازهای مالی شرکت یا پروژه را برآورده سازند. برخی از این ابزارهای مالی ترکیبی شامل موارد زیر می‌باشند:1. ترکیب بین بدهی و سهام:
    – استفاده از ترکیب بین بدهی و سهام، امکان تأمین مالی برای سازمان را با کمک هر دو ابزار مالی فوق الذکر فراهم می‌کند. به عنوان مثال، صادرات اوراق قرضه می‌تواند به تأمین مالی برای سازمان کمک کند، در حالی که استفاده از سهام می‌تواند به کاهش بار مالی و خطرهای مرتبط با بدهی کمک کند.

    2. اوراق بهادار تبدیلی:
    – اوراق بهادار تبدیلی امکان تبدیل به سهام در آینده را به سرمایه‌گذاران می‌دهند، در حالی که در زمان اولیه به شرکت اجازه می‌دهند سرمایه جذب کند. این ابزار مالی می‌تواند برای تامین مالی پروژه‌های بلند مدت یا توسعه سرمایه‌ای مفید باشد.

    3. اوراق بهادار معکوس:
    – اوراق بهادار معکوس به شرکت‌ها این امکان را می‌دهند که در آینده به سرمایه‌گذاران اجازه خرید برگشتی ارائه دهند. این ابزار مالی می‌تواند به شرکت‌ها در تأمین منابع مالی برای پروژه‌هایی که نیازمند سرمایه گذاری بلند مدت هستند کمک کند.

    4. ترکیب بین بدهی و اوراق قرضه:
    – استفاده از ترکیب بین بدهی و اوراق قرضه می‌تواند به شرکت‌ها در تأمین منابع مالی با کمک اوراق قرضه و همچنین کاهش ریسک مرتبط با بدهی کمک کند.همچنین خرید دین برات الکترونیک و… جز ابزار های تامین مالی هستند.

 

  1. دارایی‌های جایگزین:

    1. دارایی‌های مالی جایگزین:
    – بدهی و سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار: شامل انواع مختلف اوراق قرضه، اوراق بهادار تبدیلی، اوراق مشارکت، و سایر اوراق بهادار می‌شوند که می‌توانند به عنوان جایگزین‌هایی برای تامین مالی استفاده شوند.
    – سهام: استفاده از سهام به عنوان منبع تامین مالی می‌تواند جایگزین مناسبی برای بدهی و سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار باشد، به ویژه برای شرکت‌هایی که نمی‌خواهند بدهی بزرگی را برعهده بگیرند.
    – سرمایه‌گذاری در اموال ثابت: شامل سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مانند خودروها، ماشین‌آلات، ساختمان‌ها و تجهیزات می‌شود که می‌توانند به عنوان دارایی‌های جایگزین برای تامین مالی مورد استفاده قرار گیرند.

    2. دارایی‌های غیرمالی جایگزین:
    – فروش دارایی‌های ثابت: شرکت‌ها می‌توانند با فروش دارایی‌های ثابتی که دارند، مانند ساختمان‌ها، ماشین‌آلات یا تجهیزات غیرضروری، منابع مالی را تأمین کنند.
    – استفاده از منابع داخلی: شامل استفاده از سود انباشته، سرمایه گذاری‌های داخلی، و فروش دارایی‌ها برای تأمین مالی می‌شود.

    استفاده از دارایی‌های جایگزین برای تامین مالی به شرکت‌ها و سازمان‌ها این امکان را می‌دهد که از تنوع منابع مالی بهره‌برند و می‌توانند ریسک‌های مرتبط با هر نوع منبع مالی را کاهش دهند. این رویکرد می‌تواند به شرکت‌ها در مواجهه با شرایط مالی متغیر و پیش‌بینی نشده کمک کند و از پایداری مالی آنها حمایت نماید.

 

تامین مالی از خارج از کشور

 

تامین مالی خارج از کشور

تامین مالی از خارج از ایران، که به آن فاینانس نیز گفته می‌شود، شامل استفاده از منابع مالی و خطوط اعتباری خارجی برای اجرای پروژه‌ها، خرید تجهیزات و کالاهای سرمایه‌ای، و همچنین خدمات فنی و مهندسی است. این نوع تامین مالی می‌تواند به صورت استقراضی یا غیر استقراضی (سرمایه‌گذاری) باشد.

در روش استقراضی، تامین‌کننده منابع دخالتی در مدیریت منابع مالی ندارد و فقط نحوه و نرخ بازپرداخت‌ها را مطرح می‌کند. اما در روش غیراستقراضی، تامین‌کننده منابع مالی با قبول ریسک ناشی از به‌کارگیری منابع مالی در طرح، در مدیریت و هزینه‌کرد بنگاه نقش دارد.

برای استفاده از تسهیلات مالی خارجی (فاینانس) در ایران، مراحل و شرایط خاصی وجود دارد که شامل تأمین وثایق لازم، تعیین نرخ سود و هزینه‌های مترتب بر تسهیلات، و مدیریت هزینه‌های مرتبط با تسهیلات است. همچنین، تسهیلات ارزی معمولاً به شکل خرید خدمات، تجهیزات، ماشین‌آلات و دانش فنی از خارج از کشور و به میزان 85% ارزش آن قابل دریافت است.

 

 

تامین مالی جمعی به معنای استفاده از تجمع سرمایه‌گذاران و جمعیت برای تأمین منابع مالی برای یک پروژه، کسب‌وکار، یا فعالیت خاص است. در این روش، تعدادی از افراد یا سازمان‌ها با هدف اشتراک گذاری هزینه‌ها و ریسک‌های مرتبط با یک پروژه یا فعالیت، منابع مالی را جمع‌آوری می‌کنند.

مزایای تامین مالی جمعی شامل:

1. دسترسی آسان‌تر به منابع مالی: سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به پروژه یا کسب‌وکار می‌توانند به راحتی از طریق پلتفرم‌های تامین مالی جمعی، منابع مالی را تأمین کنند.

2. ایجاد ارتباط با جامعه: این روش به شرکت‌ها و کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد که با جامعه و مخاطبان خود ارتباط برقرار کنند و از حمایت و پشتیبانی آنها بهره‌مند شوند.

3. افزایش شناخت و آگاهی: از طریق پروموشن و تبلیغات بر روی پلتفرم‌های تامین مالی جمعی، شرکت‌ها و کسب‌وکارها می‌توانند شناخت بیشتری در جامعه کسب کنند.

4. کاهش ریسک مالی: با تجمع سرمایه‌گذاران مختلف، ریسک مالی بر عهده یک شخص یا سازمان کمتر می‌شود.

 

تامین مالی جمعی

 

ابزار های تامین مالی در ایران

ابزارهای مالی ترکیبی، که به آن‌ها صکوک نیز گفته می‌شود، نوعی از ابزارهای مالی هستند که ویژگی‌های هر دو نوع ابزار سرمایه‌ای (مالکیتی) و ابزار استقراضی (بدهی) را در خود جای داده‌اند. این ابزارها به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهند تا در سود و زیان شرکت‌ها شریک شوند، همچنین می‌توانند حقوقی مشابه با دارندگان بدهی داشته باشند، مانند دریافت سود یا بازپرداخت مبلغ مشخصی در تاریخ معین.

برخی از انواع رایج ابزارهای مالی ترکیبی عبارتند از:

  • صکوک مرابحه: که در آن سرمایه‌گذاران در یک معامله خرید و فروش با سود مشخص شرکت می‌کنند.
  • صکوک استصناع: که برای تأمین مالی پروژه‌های تولیدی به کار می‌رود و سرمایه‌گذاران در سود حاصل از فروش محصولات شرکت مشارکت می‌کنند.
  • صکوک اجاره: که در آن سرمایه‌گذاران در اجاره دادن دارایی‌ها و دریافت اجاره‌بها شریک می‌شوند.

این ابزارها به ویژه در بازارهای مالی اسلامی محبوبیت دارند، زیرا مطابق با اصول شریعت اسلامی طراحی شده‌اند و از ربا، قمار و سایر مواردی که در اسلام ممنوع است، پرهیز می‌کنند. ابزارهای مالی ترکیبی به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند که ریسک و بازده خود را به شکل متنوع‌تری مدیریت کنند و در عین حال، به تأمین مالی پروژه‌ها و فعالیت‌های اقتصادی کمک کنند.

شاید برای شما جالب باشد:  تسهیلات مشارکتی و تسهیلات مبادله ای